چرا می گوییم چرا؟ - وبلاگ آقای رضایی

به گزارش وبلاگ آقای رضایی به نقل از انتشارات دانشگاه استنفورد، چرا تریسراتوپس ها شاخ داشتند؟ چرا جنگ جهانی اول رخ داد؟ چرا رومئو ژولیت را دوست دارد؟ و مهم تر از همه، چرا می گوییم چرا؟ فیلسوف فیلیپ هانمن در کتاب چرا با تجزیه و تحلیل این پرسش ها و پرسش های دیگر، معانی مختلف چرا را توصیف می نماید و توضیح می دهد که چگونه این معانی می توانند و باید (یا نباید) با هم ترکیب شوند.

آنطور که هانمن بیان می نماید، سه معنی اساسی برای چرا وجود دارد: علت یک رویداد، علت یک باور، و علت اینکه چرا من کاری را انجام می دهم (هدف). هر یک از این معانی به نوبه خود، بر نحوه دسترسی ما به دانش در طیف گسترده ای از رشته ها تأثیر می گذارد: علم، تاریخ، روانشناسی و متافیزیک.

هانمن در این کتاب با نمایش ترکیبی نادر از سهولت مکالمه و دقت فکری، ابعاد پنهان پرسش های به ظاهر ساده ای مانند چرا میکی ماوس در یخچال را باز کرد؟ یا پرسش های به ظاهر بی پاسخی مانند چرا من، من هستم؟ را به دست می آورد و در این راستا، سفری خارق العاده از اندیشه های فلسفی کلاسیک و معاصر، از افلاطون و ارسطو، تا دکارت و اسپینوزا، تا الیزابت آنسکوم و راث میلیکان و فراتر از آن تدارک می بیند.

البته فرضیه کاملی برای پرسش چرا و جهت تصدیق محدودیت های آن که همان محدودیت ها و نهایت های منطق هستند، حاصل نمی گردد. بنابراین، هانمن کتاب را با توضیحی پرابهام از آنچه کانت آن را احتیاج طبیعی به متافیزیک می خواند، به سرانجام می رساند، غریزه ای خام موجب می گردد این پرسش را حتی زمانی که می دانیم هیچ پاسخی صریح وجود ندارد، بپرسیم.

فیلیپ هانمن مدیر تحقیقات موسسه تاریخ و فلسفه علوم و فنون، استاد دانشگاه سوربن و نویسنده چند کتاب به زبان های فرانسوی و انگلیسی است که از آن میان می توان به طرح های فلسفی مرگ در زیست شناسی: آنالیز تاریخی و تحلیلی، کارکردها: انتخاب و مکانیزم ها، مرگ: ابعادی از فلسفه زیست شناسی و طبقه بندی، بیماری و شواهد: مقالات نو در فلسفه پزشکی اشاره نمود.

کتاب چرا: فلسفه پنهان در پرسش از سوی انتشارات دانشگاه استنفورد به قلم فیلیپ هانمن، با ترجمه آدام هوکر به زبان انگلیسی در 320 صفحه منتشر شده است.