10 ویژگی مهم مادربرد که قبل از خرید باید به آن ها توجه کنید - وبلاگ آقای رضایی

به گزارش وبلاگ آقای رضایی، اگر در زمینه سخت افزار کامپیوتر سررشته نداشته باشید، خرید مادربرد بسیار سخت و پیچیده به نظر می رسد. به عنوان مثال مادربرد ATX برای شما بهتر است یا Mini ATX؟ چه نوع سوکتی باید انتخاب کنید؟ به چند اسلات برای رم احتیاج دارید؟ اما خرید مادربرد نباید پیچیده و گیج کننده باشد. در ادامه به 10 ویژگی مهم می پردازیم که قبل از خرید مادربرد باید به آن ها توجه کنید.

میزان

اولین چیزی که برای خرید مادربرد باید توجه کنید، میزان آن است. میزان مادربرد هم طبیعتا با تعداد قطعاتی که بر روی آن قرار می گیرد، ارتباط مستقیمی دارد. بعلاوه با توجه به میزان مادربرد، باید کیس متناسب با میزان آن بخرید. به طور کلی مادربرد ها از نظر میزان به سه دسته ATX، Micro ATX و Mini ITX تقسیم می شوند.

مادربردهای ATX که از آن ها تحت عنوان مادربردهای استاندارد هم یاد می گردد، معمولا اسلات های بیشتری برای رم دارند و برای کارت های PCIe هم به اسلات های بیشتری دسترسی دارید. مدل Micro ATX نسبت به مدل ATX اندکی کوچک تر است و در نتیجه اسلات های کمتری در آن تعبیه شده است. مدل Mini ITX هم طبیعتا میزان کوچک تری نسبت به دو مدل اشاره شده دارد. بنابراین با توجه به میزان کیس و قطعاتی که می خواهید به مادربرد وصل کنید، باید میزان آن را مشخص کنید.

نوع سوکت پردازنده

تمام پردازنده ها با تمام مادربردهای موجود در بازار سازگار نیستند و باید مادربردی انتخاب کنید که با پردازنده موردنظر شما سازگار باشد. اول از همه باید بگوییم که مادربرد ها به دو دسته مادربردهای سازگار با پردازنده های اینتل و AMD تقسیم می شوند.

اما در گام بعدی، باید به نسل پردازنده توجه کنید. به عنوان مثال پردازنده های سری 12 و 13 اینتل با سوکت LGA 1700 سازگاری دارند و تازهترین پردازنده های AMD هم می توانند در مادربردهای دارای سوکت تازه AM5 استفاده شوند. آنالیز این موضوع بسیار ساده است و بعد از انتخاب پردازنده، در مشخصات ارائه شده برای مادربردهای مختلف می توانید ببینید مادربرد موردنظر شما برای پردازنده از کدام سوکت استفاده می نماید.

چیپست

چیپست استفاده شده در مادربرد نقش مهمی در برقراری ارتباط بین قطعات سخت افزاری مختلف دارد و بعلاوه مواردی مانند تعداد پورت های USB، سرعت انتقال داده ها و عملکرد قطعات را مشخص می نماید. همین مشخصه برای بسیاری از کاربران بسیار گیج نماینده است ولی در ادامه با زبان ساده تفاوت بین چیپست های مختلف را شرح می دهیم. همانطور که گفتیم مادربردها به دو دسته اصلی سازگار با پردازنده های اینتل و AMD تقسیم می شوند و برای هرکدام از این مدل ها با این چیپست ها سروکار داریم.

AMD

• A: این نوع چیپست ها پایین رده هستند و در مادربرد های مقرون به صرفه قیمت استفاده می شوند. به عنوان مثال: A620.
• B: این چیپست ها مناسب کاربران حرفه ای تر هستند و مادربردهای محبوبی از این چیپست ها استفاده می نمایند. به عنوان مثال: B650.
• X: در نهایت باید به چیپست های سری X اشاره کنیم که مناسب ورک استیشن ها و کاربران بسیار حرفه ای هستند. به عنوان مثال: X670.

اینتل

• H: این چیپست ها در مادربرد های پایین رده و مالی استفاده می شوند. به عنوان مثال: H610.
• B: چیپست های سری B در مادربردهای نسبتا گران تر قرار می گیرند که برای کاربران جدی تر گزینه مناسبی هستند. به عنوان مثال: B760.
• Z: چیپست های سری Z در مادربرد های مناسب ورک استیشن ها و کاربران بسیار حرفه ای قرار می گیرند. به عنوان مثال: Z790.
• X: چیپست های سری X برترین عملکرد را ارائه می نمایند و البته کاربران محدودی از این نوع مادربردهای بسیار گران قیمت استفاده می نمایند.

اسلات های رم

تعداد اسلات رم هم از جمله ویژگی های مهمی است که هنگام خرید مادربرد باید به این مشخصه توجه نشان دهید. بیشتر مادربردهای موجود در بازار از 2 تا 8 اسلات بهره می برند. البته در کنار تعداد اسلات، باید ببینید مادربرد از حداکثر چه ظرفیتی برای رم پشتیبانی می نماید.

نوع حافظه رم

بعد از در نظر گرفتن تعداد اسلات و حداکثر ظرفیت رم قابل پشتیبانی، حالا باید به نوع رم سازگار با مادربرد توجه کنید. در حال حاضر مادربردهای موجود در بازار به دو مدل سازگار با رم های DDR4 و DDR5 تقسیم می شوند.

• DDR4: رم های DDR4 در سال 2014 راهی بازار شدند و همانطور که از نام آن ها پیداست، نسل چهارم رم های DDR4 به حساب می آیند. این رم ها در مقایسه با مدل های DDR3 انرژی کمتری مصرف می نمایند و از سوی دیگر عملکرد بسیار بهتری در اختیار کاربران قرار می دهند. بزرگ ترین رم DDR4 دارای ظرفیت 64 گیگابایت است اما معمولا در بازار رم با ظرفیت بیشتر از 32 گیگابایت را نمی توانید به راحتی پیدا کنید.
• DDR5: تازهترین نسل حافظه رم محسوب می گردد که قرار است عملکرد بهتر را در کنار مصرف انرژی کمتر ارائه دهد. یکی از مزایای رم های DDR5 این است که می توانند ظرفیت بیشتری داشته باشند و بزرگ ترین رم DDR5 دارای ظرفیت 512 گیگابایت است. با توجه به اینکه این نوع رم ها تازه نفس هستند، قیمت بسیار بالایی دارند و هنوز مورد استقبال گسترده ای قرار نگرفته اند.

کانکتورهای حافظه

مادربردها برای اتصال به هارد و حافظه داخلی از انواع کانکتورها استفاده می نمایند. کانکتورهای SATA برای وصل کردن هارد دیسک ها و حافظه های SSD قدیمی مورد استفاده قرار می گیرند. اما در این میان باید به اسلات های M.2 اشاره کنیم که مناسب حافظه های NVMe SSD هستند. تعداد و سرعت این کانکتورها می تواند در زمینه انتخاب هارد یا حافظه SSD نقش مهمی داشته باشند. تعداد این کانکتورها ارتباط مستقیمی به توان چیپست استفاده شده در مادربرد دارد.

پورت ها

مادربردهای از پورت های متنوعی بهره می برند که مثلا می توانیم به پورت های USB، DisplayPort، HDMI، VGA، Ethernet و ورودی و خروجی های صدا اشاره کنیم. بعضی از مادربردها از تمام این پورت ها بهره می برند و بعضی دیگر در این زمینه محدودیت هایی دارند. بنابراین اگر این موضوع برای شما اهمیت زیادی دارد، بدون شک قبل از خرید به تعداد و نوع پورت های مادربرد توجه کنید.

اسلات های PCIe

اسلات های PCIe همان محل قرارگیری قطعاتی مانند کارت گرافیک، کارت صدا و دیگر موارد این چنینی محسوب می شوند. این اسلات ها معمولا در میزان های x1، x4، x8 و x16 در مادربردها قرار می گیرند. هرچقدر تعداد مسیرهای قرار گرفته در این اسلات ها بیشتر باشد، قطعه سخت افزاری موردنظر می تواند با سرعت بیشتری داده ها را به مادربرد ارائه و دریافت کند. به عنوان مثال اسلات های x16 معمولا برای کارت گرافیک استفاده می شوند زیرا یک کارت گرافیک به سرعت بسیار بالایی احتیاج دارد.

در کنار میزان، باید به نسخه این اسلات ها هم اشاره کنیم که از 1 تا 5 هستند و هرکدام از نسخه ها 2 برابر پهنای باند نسخه قبلی در اختیار کاربر قرار می دهند. بنابراین یک اسلات x16 نسخه 3 از دو برابر پهنای باند اسلات x16 نسخه 2 بهره می برد. این مشخصه اهمیت بسیار زیادی دارد زیرا می تواند عملکرد کارت های موردنظر را به طور قابل توجهی بهبود ببخشد. یکی از مهم ترین ویژگی های این اسلات ها این است که با نسخه های قبلی سازگار هستند. در نتیجه یک کارت مبتنی بر استاندارد PCIe 3.0 می تواند در اسلات PCIe 4.0 قرار بگیرد که البته طبیعتا همان سرعت استاندارد PCIe 3.0 استفاده می گردد.

زمانی که می خواهید یک کیس اسمبل کنید، باید به میزان، تعداد و نسل اسلات های PCIe قرار گرفته در مادربرد توجه کنید زیرا اگر این کار را انجام ندهید، ممکن است در آینده با مشکل روبرو شوید.

کانکتورهای تامین انرژی

مادربرد برای فعالیت باید به منبع تغزیه کامپیوتر یا همان پاور وصل گردد و برای این کار کانکتورهای مخصوصی در مادربرد تعبیه شده است. به طور کلی برای این کار معمولا با دو کانکتور اصلی سروکار داریم:

• کانکتور 24 پین ATX که به طور مستقیم انرژی را در اختیار مادربرد قرار می دهد.
• کانکتور 8 پین یا 4 پین EPS که به طور مشخص برای تامین برق پردازنده استفاده می گردد.

بعضی از مادربردهای رده بالا، به خصوص مدل هایی که برای اورکلاک شدن طراحی شده اند، ممکن است از کانکتور 8 پین یا 4 پین جداگانه برای تامین برق اضافی پردازنده استفاده نمایند. باید خاطرنشان کنیم، کارت گرافیک ها هم معمولا باید به طور مستقیم به مادربرد وصل شوند که یک یا دو کانکتور برای این کار استفاده می گردد.

دیگر ویژگی های مهم مادربرد

در نهایت باید بگوییم که قبل از خرید مادربرد، باید ویژگی های دیگری هم در نظر داشته باشید. به عنوان مثال می توانیم به مواردی مانند وای فای داخلی، پشتیبانی از بلوتوث، کیفیت بالای صدا و دیگر موارد این چنینی اشاره کنیم. اگر مثلا دوست ندارید برای بلوتوث و وای فای از دانگل یا کارت جداگانه بهره ببرید، پس بهتر است مادربرد موردنظر شما چنین مشخصه هایی داشته باشد.

سخن پایانی

همانطور که در ابتدای این مطلب نوشتیم، خرید یک مادربرد در نگاه اول می تواند کار بسیار پیچیده ای به نظر برسد اما اگر فقط همین ویژگی ها را در نظر داشته باشید و به آن ها توجه کنید، می توانید برترین مادربرد را با توجه به بودجه خود بخرید. فقط توجه کنید که در این زمینه بهتر است اصلا عجله نکنید و و بعد از آنالیز و مقایسه مفصل، دست به خرید بزنید.

منبع: MakeUseOf