دیدنی های جزیره ابوموسی، جزیره تاریخی خلیج فارس - وبلاگ آقای رضایی

به گزارش وبلاگ آقای رضایی، خلیج فارس خود به تنهایی نشانی از فرهنگ و تمدن ایرانیان است و برای آشنایی با آن باید ریز به ریز را آنالیز کرد. جزیره ابوموسی یکی از جزایر این خلیج است که در مطلب تاریخچه جزیره ابوموسی سعی نموده ایم به طور مختصر آب و هوای جزیره ابوموسی را معرفی کنیم و با آن بیشتر آشنا شویم. پس با ما در دیدنی های جزیره ابوموسی همراه باشید.

معرفی

در خلیج فارس جنوبی ترین جزیره، جزیره ابوموسی است و بیشترین فاصله را تا سواحل شمالی خلیج فارس دارد. این جزیره تا بندر لنگه 75 کیلومتر و تا بندرعباس 22 کیلومتر فاصله دارد. مدت زمانی که یک ناوچه نیروی دریایی طول می کشد تا از بندر عباس به این جزیره برسد، 9 تا 10 ساعت است. شهرستان ابوموسی شامل جزایر ابوموسی، جزیره تنب بزرگ و کوچک، سیری، فرور بزرگ و کوچک است که هر کدام به ترتیب 12، 10.3، 1.5، 17.3، 26.2 و 1.5 کیلومتر مربع مساحت دارند و به طور کلی مساحت شهرستان ابوموسی 68.8 کیلومتر مربع است که در تاریخچه جزیره ابوموسی خودنمایی می نماید. ابوموسی از مراکز صادر نماینده حجم قابل توجهی از نفت خام در ایران به شمار میرود. نفتکش های بزرگ می توانند از بین اوموسی و جزایر تنب به علت عمق مناسبی که در فاصله بین آن ها وجود دارد، گذر نمایند. در سواحل جزیره ابوموسی، آب های خلیج فارس بسیار شفاف است و به همین دلیل می توان مرجان ها و ماهی های آکواریومی را به طور واضح دید. این جزیره شامل امکانات و تجیزات مختلفی مانند حوضچه پهلو گرفتن کشتی های ماهیگیری و نظامی، اسکله، فرودگاه، کارخانه آب شیرین و امکانات شهری مانند سینما، مدرسه، مخابرات، تاسیسات سردخانه ای ساکنین است. جمعیت این جزیره در سال 90، 2038 نفر بوده که از بین این تعداد افراد اماراتی نیز وجود دارند که با توجه به توافق بین ایران و امارات این افراد حق اقامت در آب و هوای جزیره ابوموسی را دارند. این بخش از مقاله ما را با دیدنی های جزیره ابوموسی در تاریخچه جزیره ابوموسی هر چه بیشتر آشنا می سازد.

نام جزیره

با توجه به تحقیقات و مدارک تاریخی در خصوص این جزیره، در گذشته نام آن بومو و گپ سبزو و بوموسو بوده که به ترتیب به معنای مکان آب، جای سبز و مکان سبز (بوم به معنای مکان، اوو به معنای آب، سو به معنای سبز) است. به طور کلی می توان گفت در گذشته به این جزیره زمین سبز گفته می شده است. حدود 100 سال قبل یکی از ساکنین این جزیره نام ابوموسی را برای این جزیره ترویج داد و از آن موقع به بعد نام این جزیره ابوموسی شد.

تاریخچه

ابوموسی و جزایر دیگر خلیج فارس در طول تاریخ و از زمان هخامنشی در تصرف و حکومت افراد مختلفی بوده که در ادامه به طور مختصر دوره های مختلف این جزیره را آنالیز می کنیم. این جزیره و جزیره های دیگر خلیج فارس با توجه به کتیه بیستون (بند 6 ستون اول آن) در دوران هخامنشی، جزئی از استان پارس بوده اند. در زمان حکومت مهرداد اول اشکانیان، جزایر دریای پارس تحت حکومت او بوده است. در زمان ساسانیان، این جزایر جزئی از ایران به حساب می آمدند. در زمان حکومت امویان و عباسیان ای جزایر به وسیله افرادی که از سوی امویان و عباسیان فرستاده می شد، اداره می شدند. برادر عمرولیث (عمرولیث خود در قرن 3 هجری اولین دولت مستقل ایرانی را در سیستان تاسیس کرد) بعد از مرگ برادر به حکومت این جزایر و شهرهای دیگر از طرف خلیفه بغداد گمارده شد. در قرن 4 هجری (سال 323) ابوموسی و دیگر جزایر به وسیله فردی به نام عمادالدوله تسخیر شد. این جزیره ها در کل زمان حاکمیت آل بویه متعلق به این حکومت بوده اند و بعد از از بین رفتن آل بویه، سلجوقیان به این منطقه تصرف پیدا کردند و تا سرانجام حکومت آن ها (سال 538 هجری) این تصرفات متعلق به آن ها بود و اداره به وسیله ملوک کیش یا بنی قیصر بود. حکومت بر این قسمت از ایران تا سال 626 هجری به دست اتابک ابوبکر بن سعد زنگی و از آن سال تا سال 779 هجری به دست ملوک هرمز بوده است. تا سال 873 هجری تیمور گورکانی که این منطقه را تصرف نموده بود، در اینجا حکومت داشت و این منطقه جزئی از استان فارس به حساب می آمده است. پرتغالی ها این منطقه را در زمان صفویان (شاه عباس صفوی) تسخیر کردند اما نیروهای ایرانی جزیره ابوموسی را بعد از مدتی از استعمار پرتغالی ها در آوردند. لطیف خان دشتستانی در سال 1147 هجری از سوی نادرشاه افشار به حکومت این منطقه عایدی و آن را از دست یاغیان آزاد کرد. در سال 1179 کریم خان زند بر این قسمت در تاریخچه جزیره ابوموسی حکومت کرد. نیروهای انگلیسی برای بیرون کردن دزدان دریایی و بعلاوه جلوگیری از برده فروشی در اواخر قرن 19 میلادی وارد جیزه ابوموسی شدند. در این زمان انگلیسی ها مرز ایران را که ابوموسی جزئی از ایران شناخته می شد را قبول داشتند اما شیخ شارجه با همکاری انگلیس مدعی شد که این جزیره متعلق به آن ها است و تجهیزاتی را در آنجا قرار داد تا آن را مال خود کند. در سال 1350 بین دولت ایران و شارجه با واسطه گری نماینده وزارت خارجه انگلیس، سر ویلیام لوس توافق نامه ای امضا شد که این جزیره و جزیره های تنبک کوچک و بزرگ متعلق به ایران است و شارجه می تواند یک پاسگاه در جزیره ابوموسی داشته باشد و منابع انرژی بین دو کشور تقسیم می گردد.

شرایط آب و هوای جزیره ابوموسی

این جزیره به علت نزدیکی به خط استوا دارای آب و هوای گرم و مرطوب است و نسبت به دیگر جزیره ها که کمی بالاتر از آن قرار دارند، هوای گرمتری دارد. بارش در این جزیره به صورت رگباری است و اغلب سرانجام زمستان و شروع بهار بازندگی های بیشتری را در این جزیره می بینیم. بادهایی که در این جزیره می وزد، شمال، قوس، سهیلی و نعشی است. چندین مسیل خشک در قسمت شمالی جزیره وجود دارد اما هیچ رودخانه ای در آن نیست. آب لوله کشی از چاه، باران و یا لنج و کشتی هایی که از بندر عباس و بندر لنگه می آیند، تامین می گردد و آب شیرین است. در میانه بهار و بعلاوه اواخر پاییز آب های سواحل این جزیره بسیار آرام است. کوه حلوا با 110 متر ارتفاع در قسمت شمالی این جزیره قرار گرفته است و بلندترین نقطه ابوموسی به شمار میرود. به طور کلی می توان گفت هر چه به سمت جنوب این جزیره می رویم، ارتفاعات نیز کاهش پیدا می نماید. جزیره ابوموسی دارای تپه ماهور و دشت های بسیاری است که چشم انداز زیبایی را در بین دیدنی های جزیره ابوموسی به وجود آورده اند.

گیاهان و جانوران جزیره

با توجه به آب و هوای جزیره ابوموسی گیاهان به صورت خاردار و پوشش گیاهی استپی است. در این جزیره تنها بعضی از گیاهان گرمسیری رشد می نمایند و آن ها نیز به وسیله دام ها خورده می شوند. می توان گفت این جزیره از نظر پوشش گیاهی بسیار ضعیف است. زمانی که باراش باران بیشتر است، بوته ها و علف های بسیاری در سطح جزیره رشد می نمایند و سرسبزی به بار می آورند. این جزیره از نظر تنوع جانوران آبزی بسیار غنی است و می توان در آب های شفاف و زلال آن لاک پشت سبز دریایی، شاه میگو، ماهی های مختلف و رنگی و دیگر جانوران آبی را مشاهده کرد. برترین مروارید ها در آب های این جزیره دیده می شوند و در اوایل قرن 14 خورشیدی 50 کشتی برای صید صدف در آب های کنار این جزیره فعال بودند که این خود از دیدنی های جزیره ابوموسی در تاریخچه جزیره ابوموسی می باشد.